اين سيستم چگونه کار مي‌‌کند

همه خودروها داراي سيستم خنک‌‌کننده هستند که از مخلوطي از ضد يخ و آب تشکيل شده و اين خنک‌‌کننده در موتور جريان پيدا کرده تا حرارت ناشي از پروسه احتراق و گرماي حاصل از اصطکاک ناشي از قسمت‌‌هاي متحرک در موتور را جذب کند. سپس، اين مايع که اکنون داغ شده توسط هوا خنک مي‌‌شود تا گرما را پخش کرده و از بين ببرد و اين پروسه دوباره و دوباره تکرار مي‌‌گردد. اگر هر يک از اجزاي اين سيستم آسيب ببيند و کار نکند و شما اين مشکل را ناديده بگيريد،موتور خودرو شما در زمان اندکي بر اثر حرارت، ذوب شده و به ف بي‌‌خاصيتي تبديل مي‌‌شود.

اجزاي تشکيل دهنده يک سيستم خنک‌‌کننده ساده

1- رادياتور: قسمتي است که خنک‌‌کننده براي خنک شدن به آنجا مي‌‌رود. پس از اينکه مخلوط ضديخ و آب در موتور جاري مي‌‌شود، اين مخلوط از طريق مجراهاي کوچک و باريک رادياتور که با هوا خنک مي‌‌شوند، پمپاژ مي‌‌شود. سپس، اين مايع خشک‌شده آماده است تا دوباره در موتور جاري گردد.

2- شيلنگ رادياتور: اين شيلنگ‌‌ها براي انتقال خنک‌‌کننده از يک جزء به جزئي ديگر استفاده مي‌شوند. شيلنگ‌‌ها بايد به‌طور مرتب تعويض گردند زيرا آنها بر اثر گرما و همچنين فشار موجود در سيستم خنک‌‌کننده، شکننده و سوراخ مي‌‌شوند.

3- پمپ آب: وظيفه پمپ آب، جاري ساختن خنک‌‌کننده در سيستم است. اکثر آنها نيرو را از طريق تسمه منتقل مي‌‌کنند، به جز برخي از خودروهاي هيبريدي و خودروهاي برقي که عملکرد بالايي دارند.

4- ترموستات: وظيفه ترموستات کنترل ميزان جريان خنک‌‌کننده بر اساس دما است. وقتي که موتور سرد است، خنک‌‌کننده را نگه مي‌‌دارد تا دماي موتور بالا رود. سپس ترموستات امکان جاري شدن خنک‌‌کننده در رادياتور را فراهم مي‌‌کند تا عمل خنک کردن انجام شود.

5- فن خنک‌‌کننده: اين فن براي مکش هوا از رادياتور استفاده مي‌‌شود و اين کار زماني صورت مي‌‌گيرد که خودرو با سرعت کافي حرکت نکرده و مکش هوا به‌طور طبيعي انجام نمي‌‌شود. برخي از اين فن‌‌ها برقي بوده و برخي ديگر مبتني بر تسمه هستند؛ اما تمام فن‌‌ها فقط زماني که لازم است وارد عمل مي‌‌شوند. فن‌‌هاي خنک‌‌کننده در دماهاي خنک‌‌تر يا زماني که خودرو با سرعت بالا حرکت مي‌‌کند، استفاده نمي‌‌گردند.

6- سوئيچ فن: سوئيچ فن درواقع يک سنسور دما است که زمان روشن شدن و خاموش شدن را به فن الکتريکي مي‌‌گويد.

دلايل رايج اين اتفاق

بيش از حد گرم شدن موتور هر زمان که در عملکرد سيستم خنک‌‌کننده نقصي باشد، اتفاق مي‌افتد (مثلاً زماني که خنک‌‌کننده به‌خوبي گرما را جذب، منتقل يا از بين نبرد). تشخيص دليل اينکه چرا سيستم خنک‌‌کننده شما به‌خوبي عمل نمي‌‌کند، بسيار پيچيده است اما چندين دليل رايج براي گرماي مازاد موتور وجود دارد:

1- کم بودن خنک‌‌کننده: گرچه در بالا ذکر شده اما ارزش تکرار آن وجود دارد: موتور شما براي از بين بردن گرما به خنک‌‌کننده وابسته است. اگر به دليل نشتي، قطعي شيلنگ‌‌ها، شل شدن گيره شيلنگ يا هر چيز ديگري، خنک‌‌کننده کافي در سيستم نداشته باشيد، حرارت افزايش يافته و موتور شما بيش از حد داغ مي‌‌شود؛ بنابراين به‌طور مرتب سطح خنک‌‌کننده را بررسي کنيد، اطمينان حاصل نماييد که نسبت ضديخ به آب مطابق با کتابچه راهنماي سازنده باشد و هر سال آن را تعويض کنيد. اگر ميزان خنک‌‌کننده کم است، نبايد فقط آن را پر کنيد. سيستم خنک‌‌کننده محبوس است و خنک‌‌کننده بايد به جايي رفته باشد. ممکن است در خارج از موتور نشت کند و شما هنوز آن را نديده باشيد يا درون موتور نشت کند که معمولاً آن را نمي‌‌بينيد، به هر حال اين خنک‌‌کننده بايد جايي رفته باشد.

2- فن خنک‌‌کننده نامناسب: وقتي که خودرو شما سريع حرکت نمي‌‌کند، فن خنک‌‌کننده هوا را از رادياتور شما مي‌‌کشد و آن را با فشار از خود عبور مي‌‌دهد، مثلاً زماني که در ترافيک هستيد و خودرو با سرعت کم در حرکت است. يک راه ساده براي تشخيص اينکه مشکلي در ارتباط با فن وجود دارد اين است که اجازه دهيد خودرو شما به اندازه کافي بيهوده کار کند تا دماي آن بالا رود. سپس زير کاپوت را ببينيد که آيا فن به کار افتاده است يا خير. اگر فن عمل نمي‌‌کند، فوراً با يک مکانيک تماس بگيريد.

3- ترموستات معيوب: اگر خودرو شما به طور مرتب در سرعت‌‌هاي بالا داغ مي‌‌شود، ترموستات خود را توسط يک مکانيک چک کنيد؛ اما در سرعت بالا موتور شما کار زيادي انجام مي‌‌دهد و به کمک زيادي براي از دست ندادن خنکي خود نياز دارد. اگر ترموستات عمل نکند، خنک‌‌کننده کافي در موتور جاري نمي‌‌شود تا آن را خنک نگه دارد.

4- کانال‌‌هاي خنک‌‌کننده مسدود: سيستم خنک‌‌کننده و رادياتور خودرو شما بايد تميز شوند تا عمل خنک کردن به‌خوبي انجام شود. با گذر زمان، در رادياتور لايه‌‌اي جامد ساخته شده و ته‌‌نشين مي‌‌گردد که مي‌‌تواند رادياتور را مسدود کرده و از درست جاري شدن خنک‌‌کننده جلوگيري کند. شست‌‌و‌‌شو و تميزکاري سريع و ارزان رادياتور به‌طور سالانه مي‌‌تواند سيستم را در شکل مناسب خود نگه دارد.

آنچه انتظار مي‌‌رود

با يک مکانيک سيار حرفه‌‌اي تماس گرفته تا براي بررسي سيستم خنک‌‌کننده و پيدا کردن علت داغي بيش از حد، به منزل يا محل کارتان بيايد. سپس مکانيک يک گزارش دقيق از بازرسي خود ارائه داده و دامنه و هزينه تعميرات لازم را براي شما برآورد مي‌‌کند.

چگونه انجام مي‌شود

مکانيک هر کد خطايي را در سيستم کامپيوتري خودرو بررسي خواهد کرد. آنها کل سيستم خنک‌‌کننده را براي بررسي نشت و يا هرگونه آسيب مکانيکي بازرسي مي‌‌کنند. مکانيک همچنين هر نشانه‌‌اي از وجود مشکلات داخلي مهم را بررسي مي‌‌کند.

اين سرويس چقدر اهميت دارد

عدم وجود تعمير و نگهداري سيستم خنک‌‌کننده دليل اصلي خرابي موتور است؛ نه فقط در خودروها بلکه در موتورسيکلت‌‌ها، قايق‌‌ها و ژنراتورها. در دهه 70 ميلادي مشکلاتي در ارتباط با خرابي ياتاقان وجود داشت. در دهه 80 ميلادي مشکلاتي در ارتباط با پيستون مطرح بود. در دهه 90 مشکلات اصلي بر روي مصرف روغن متمرکز بودند. به دليل پيشرفت‌‌هايي در مهندسي، متالوژي و تکنيک‌‌هاي توليد، اين مشکلات اکنون به گذشته تعلق دارند. روغن تميز به موتور خود اختصاص دهيد و موتور را خنک نگه داريد و مدت طولاني از آن استفاده کنيد.

منبع: چطورپديا